สรุปปรัชญาการศึกษา

สรุปปรัชญาการศึกษา

1. ปรัชญาสารัตถนิยม

          ปรัชญานี้มีหลักการ คือ  หนทางแห่งการอนุรักษ์วัฒนธรรมทางสังคม (conservative road to  culture)   ปรัชญาสารัตถนิยม เป็นชื่อของปรัชญาของการศึกษาที่กำหนดขึ้นโดย William C. Bagley ซึ่งมีความเชื่อตามปรัชญาจิตนิยมและสัจจะนิยม การศึกษาคือคือข้อมูลที่สืบทอดทางสังคมซึ่งก็คือวัฒนธรรมและอุดมการณ์ ดังนั้นหลักสูตรการศึกษาต้องประกอบไปด้วยความรู้ ทักษะ เจตคติ ค่านิยม และวัฒนธรรมอันดีงาม

2. ปรัชญานิรันตรนิยม 

          ปรัชญานิรันตรนิยม  เป็นปรัชญาที่มีพื้นฐานมาจากความเชื่อมาจาปรัชญาสาขาโทมัสนิยมสมัยใหม่  ปรัชญานิรันตรนิยม เกิดจากการสนธิคำจากคำว่า “สาระ+อัตถ”  ดังนั้น ปรัชญานิรันตรนิยม จึงยึดหลักการความเชื่อที่มีความจริงแท้และยั่งยืนไม่เปลี่ยนแปลง คือ รากฐานคงที่ ปรัชญาในสาขานี้ก็คือ “ครู คือดวงวิญญาณที่เป็นผู้นำ เป็นนักวิชาการ” ส่วน “นักเรียน คือ ดวงวิญญาณที่มีเหตุผล” และ “ตัวสารหรือหลักสูตร คือ ดวงวิญญาณ จุดเด่น” และยึดหลักการการศรัทธาเป็นหลักเกี่ยวข้องกับวิชาคณิตศาสตร์ และวรรณกรรมชั้นเอก

3.ปรัชญาพิพัฒนาการนิยม

          หลักการนี้ เชื่อว่า “ชีวิตจะต้องมีการเปลี่ยนแปลง” คือ จะไม่มีความแน่นอน หลักการที่สำคัญคือ “การศึกษา คือ ชีวิต” ไม่ใช่เป็นการเตรียมตัวเพื่อชีวิต บทบาทของครูให้คำแนะนำแก่เด็กมุ่งเน้นพัฒนา ร่างกาย สติปัญญา และสังคม หลักสูตรในที่นี้จะเชื่อว่าความคิดจะเกิดจากการเรียนรู้จากประสบการณ์เป็นสำคัญ เชื่อว่าโรงเรียนเป็นแบบจำลองที่ดีงามของชีวิตและสังคม ครูต้องเป็นผู้วัดผลและประเมินโดยเน้นภาคปฏิบัติเป็นสำคัญ

4.ปรัชญาปฏิรูปนิยม 

          หลักการนี้เชื่อว่า  “หนทางปฏิรูปเพื่อสร้างวัฒนธรรมใหม่”  ปรัชญาปฏิรูปนิยม มุ่งปฏิรูปสังคมขึ้นมาใหม่เพราะถือว่าสังคมปัจจุบันมีปัญหา ทั้งทางด้านเศรษฐกิจ ด้านสังคม ด้านการเมือง และศิลปวัฒนธรรม จึงต้องหาทางสร้างค่านิยมขึ้นใหม่ แนวคิดพื้นฐานปฏิรูปนิยมมีพื้นฐานมาจากปรัชญาปฏิบัตินิยมพัฒนา เน้นการศึกษาเพื่อสังคมเป็นสำคัญ คือ ผู้เรียนไม่ได้มุ่งพัฒนาตนเองเพียงอย่างเดียว แต่เพื่อนำความรู้ไปพัฒนาสังคมให้ดีขึ้นได้ชื่อว่า แนวทางแห่งปฏิรูปเพื่อสร้างวัฒนธรรมใหม่ขึ้นมา

  

5.ปรัชญาอัตถิภาวนิยม

เป็นปรัชญาที่ให้ความสำคัญกับองค์ประกอบที่ทำให้มนุษย์มีความสมบูรณ์ยิ่ง เพราะเชื่อว่ามนุษย์มิใช่วัตถุแต่มีชีวิตจิตใจ มีความรู้สึก มีความต้องการ องค์ประกอบที่สำคัญของลัทธินี้ก็ คือ “ความมีเสรีภาพ ความรู้สึกรับผิดชอบและการเลือกตัดสินใจ”

นักปรัชญาชาวเยอรมัน ผู้มีอิทธิพลต่อความคิดของนักอัตถิภาวนิยมมากผู้หนึ่ง จึงได้เสนอให้มนุษย์ออกมาจากกรอบของสังคมอย่างทรนง เขาเห็นว่าการเดินตามประเพณีเป็นวิธีการเลี่ยงความรับผิดชอบของคนขี้ขลาดและอ่อนแอนิตเช่ ได้แบ่งมนุษย์ออกเป็น 2 พวก คือ

1.     พวกยึดถือธรรมะแบบนายคือ พวกที่เข้มแข็งมั่นใจตนเอง เป็นตัวของตัวเองทั้งในด้านของความคิดและการปฏิบัติ

2.     พวกยึดถือธรรมะแบบทาส (Slave Morality) คือ พวกที่ไม่กล้าเป็นตัวของตัวเองเพราะไม่มั่นใจในการตัดสินใจของตัวเอง 

6.พุทธปรัชญา

พุทธปรัชญาการศึกษา มาจากคำว่า Buddhishic Philosophy of Education ซึ่งได้แนวคิดมาจากพระพุทธศาสนา (Buddhism) จากพระธรรมคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธจ้า และปรัชญาการศึกษาอื่นๆ การศึกษาในพุทธปรัชญา คือ การศึกษาเพื่อให้เข้าใจความจริง เข้าใจความหมายของชีวิต ทั้งดำรงชีวิตให้สอดคล้องสัมพันธ์กับความจริง 
        พุทธปรัชญา ได้นำหลักเหตุและผลไปวิเคราะห์และอธิบายความจริงและความเป็นไปของสิ่งทั้งหลายในโลก ได้ชี้แนะให้ทราบว่าอะไรคือความเป็นเลิศ หรือความดีที่พึ่งปรารถนาในชีวิต และจะศึกษาปฏิบัติให้เป็นผลได้อย่างไร 
        พุทธปรัชญา หมายถึง ความรู้อันประเสริฐที่พระพุทธเจ้าได้ตรัสรู้แล้วหรือพุทธธรรม

7.  โรงเรียนวิถีพุทธ      

          โรงเรียนวิถีพุทธ มีหลักการ คือ การบูรณาการหลักไตรสิขา คือ ศีล สมาธิ ปัญญา เน้นการฝึกให้เด็กเป็นคนที่ มีศีล มีสมาธิ มีปัญญาเป็นหลัก ทุกเช้ากิจกรรมหน้าเสาธงเป็นการนำเสนอข่าวเพื่อการวิเคราะห์เพื่อเชื่อมโยงการเรียนรู้ศีล 5 สำหรับเด็กประถม ศีล คือ พฤติกรรมที่พึงประสงค์ ให้เด็กนั่งสมาธิก่อนเข้าเรียน การพิจารณาอาหารก่อนรับประทาน มื้อเที่ยงทุกวันจันทร์จะกินมังสวิรัติ

8. โรงเรียนสัตยาไส    

โรงเรียนสัตยาไส โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อให้นักเรียนเจริญเติบโตเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์

มีความเป็นเลิศทางคุณธรรม วิชาการและการกีฬา  สามารถดำรงชีวิตอยู่ในสังคมปัจจุบันได้ อย่างมีความสุขเด็กนักเรียนจะได้รับการอบรมบ่มนิสัย ให้มีความรัก ความเมตตากรุณา มีกิริยามารยาทที่ดีงาม

มีความอ่อนน้อมถ่อมตน ซื่อสัตย์สุจริต กล้าหาญ มีความกตัญญู มั่นใจในตนเอง รู้จักคิด รู้จักทำ มีความเสียสละ มีระเบียบวินัย ปฏิบัติหน้าที่ของตน ในสังคมด้วยความรับผิดชอบ ศึกษาขนบธรรมเนียม ประเพณี และวัฒนธรรมของไทย  

 โรงเรียนสัตยาไสเป็นนักเรียนที่มากด้วยคุณภาพ เพราะนักเรียนที่นี่สามารถสอบเอ็นทรานซ์ติดทั้ง 100% นั่นหมายความว่า ยังไม่มีนักเรียนคนใด ที่สอบไม่ติดเลยสักคน